Page 14 - Müslüman_Bilim_Adamları_Atlası-2022 DİKEY

Biraz şaşı ve patlak gözlü olduğu için Câhiz ismiyle meşhur oldu. Patlak gözlü, ince
boyunlu, kalın dudaklı, esmer tenli, kısa boylu olan Câhiz neşeli, şakacı, zeki, nüktedan,
biraz cimri ve tartışmadan hoşlanan bir kimse idi. Çirkinliğine rağmen meziyetleriyle
kendisini sevdirmiş, en yüksek makamlarda bulunan devlet adamları ile münasebet
kurabilmiştir.

Kaynaklarda onun evlendiğine ve çocuk sahibi olduğuna dair bilgi yoktur. Câhiz,
devrinin en büyük zooloji ve antropoloji âlimi idi. Hayvanların her türünü inceledi.
Eserlerinde hayvanların yaşayışları hakkında ince bilgiler verdi ve hayvanları deney için
kullanan ilk âlim oldu. İlk defa hayvanları konuşturma sanatını ortaya çıkaranın La Fonten
olduğu Batılılarca iddia edilse de onun bu sanatı Câhiz'den ve diğer Müslüman milletlerin
edebiyatçılarından aldığı açıkça ortaya çıkmaktadır.

Câhiz'in en ünlü eseri olan Hayvanlar Kitabı 350 farklı hayvanın anlatıldığı bir
tür ansiklopedi gibi tasarlanmıştır. Bu kitapta yazarın dile getirdiği görüşler ise Darwin'in
evrim teorisi ile çok yakın benzerlikler içermektedir. Bu düşünceler Câhiz'den sonra gelen
Müslüman düşünürleri de etkiledi.

EBÛ OSMÂN AMR B. BAHR B.
MAHBÛB EL-CÂHİZ EL-KİNÂNÎ