Page 37 - Müslüman_Bilim_Adamları_Atlası-2022 DİKEY
P. 37
Botaniğin babası olarak bilinen Abdullah bin Ahmed el-Mâlekî 1190 yılında
Endülüs'ün Malağa şehrinde doğdu. Babası baytar olduğu için İbnü'l-Baytâr lakabıyla
ünlendi.
1219 yılında İslâm topraklarının her yöresinden bitki örnekleri toplamak amacıyla
Endülüs'ü terk etti. Kuzey Afrika'da Fas, Tunus, Cezayir, Trablus'ta başladığı çalışmalarına
Antalya, İtalya ve Yunanistan'da devam etti. Seyahat dönüşü artık, çağının en büyük
botanikçisi kabul edilen İbnü'l-Baytâr topladığı zengin bitki koleksiyonuyla İskenderiye'ye
gitti. Mısır Eyyûbî hanedanından el-Melikü'l-Kâmil Muhammed kendisine büyük itibar
göstererek Mısır botanikçileri başkanı unvanını verdi. Mısır'daki botanik âlimlerinin başına
getirildi. İbnü'l-Baytâr, tarlada yetişen ve mahsullere zarar veren otları da tetkik eden ilk
âlimdir. Bitkilerden hangi ilaçlar yapılabileceğini anlattı. İbnü'l-Baytâr ayrıca hayvanlar
üzerinde de araştırmalar yaptı.
En önemli eseri el-Müfredât'tır (el-Cami' li-Müfredâti'l-Edviye ve'l-Ağziye). Bu kitap,
Orta Çağ'ın en önemli botanik-farmakoloji eseridir.
EBÛ MUHAMMED
ZİYÂÜDDÎN ABDULLAH B.
AHMED EL-AŞŞÂB EL-MÂLEKI
